Ondersteuning bij leven met en na kanker | Patiëntenorganisatie Hematon
Ondersteuning bij leven met en na kanker | Patiëntenorganisatie Hematon

Complementaire zorg

Na de diagnose kanker, tijdens een behandeling of in je revalidatie, willen veel mensen zelf iets doen tegen de ziekte. Ze komen vaak terecht bij therapieën die vallen onder de ‘complementaire zorg’. In dit dossier lees je meer over complementaire zorg bij kanker.

Beeld Alan Caishan

De behandelingen die mensen krijgen met bloed- of lymfeklierkanker wordt hoog gewaardeerd door patiënten. In de Doneer Je Ervaring-enquête over Expertzorg waaraan Hematon meedeed, gaf 87 procent van alle ondervraagden hun arts een rapportcijfer van een 7 of hoger.  

Toch willen veel mensen naast de zorg van het ziekenhuis en de medicijnen van hun arts zelf iets doen tegen de kanker, de bijwerkingen van medicijnen of de gevolgen van een behandeling. Een kankerbehandeling leidt namelijk tot intense moeheid, neuropathie, misselijkheid, angst, slapeloosheid en stress.  

Om die effecten van de behandeling tegen te gaan, zoeken veel mensen naar manieren en middelen om beter te slapen, een sterkere weerstand te krijgen en makkelijker te ontspannen. Zij proberen daarom allerlei soorten van complementaire zorg uit. In een Hematon-enquête uit 2019 bleek de meerderheid van de ondervraagden (54%) te kiezen voor complementaire behandelingen of zelfzorgmiddelen te gebruiken, middelen die je in de drogist kunt kopen, zoals voedingssupplementen of rustgevers. Veel van hen deden dit op aanraden van iemand uit hun persoonlijke omgeving (43%).  

  • Wat is complementaire zorg? 

  • Bespreekbaar maken 

  • Webinar Complementaire zorg

Wat is complementaire zorg? 

Naar boven


Reguliere zorg, de zorg die je krijgt in het ziekenhuis, heeft als doel dat je geneest of dat klachten verminderen via medicatie of een operatie. Complementaire zorg is een aanvulling op die zorg. Het is de zorg náást de reguliere zorg die vooral is bedoeld om de kwaliteit van je leven te verbeteren. Het zijn middelen en therapieën die ervoor zorgen dat je minder pijn, klachten of bijwerkingen hebt en beter herstelt. Oncologie en complementaire zorg passen daarom goed bij elkaar, omdat veel vraagstukken na kanker gaan over voeding, beweging, ontspanning, slaap en zingeving.  

Er zijn veel aanvullende niet-medische behandelmethoden die veilig en werkzaam zijn, zoals massages, voedingsadvies en beweegprogramma's. Deze complementaire zorg kan in elke fase van de kankerbehandeling op maat worden ingezet.  

In een aantal ziekenhuizen in Nederland is een ‘integrative medicine’-expert om te kijken wat je nodig hebt en wat er mogelijk is naast de reguliere therapie of medicatie. Deze expert zal goed letten op mogelijke negatieve interacties van datgene wat je ‘extra’ doet. Bedenk ook dat complementair maatwerk is. Sommige mensen knappen op door mindfulness of yoga. Anderen hebben baat bij massage of ontspanningstechnieken. 

Bespreekbaar maken 

Naar boven


De complementaire zorg is een gebied waar je hematoloog je vaak niet actief bij helpt. Het is ook een onderwerp dat je zelf niet makkelijk aansnijdt in de spreekkamer, omdat het wat ‘vaag’ is en wellicht ervaar je het als omstreden. Dat heeft als gevolg dat veel mensen zelf keuzes maken, zonder dat zij goed zijn ingelicht of het veilig is. Dat is niet wenselijk, want niet alles wat aanvullend is, is veilig. Er kunnen bijvoorbeeld interacties ontstaan tussen supplementen en medicijnen, wat de medicatie die je neemt minder goed maakt. 

Het is daarom belangrijk dat je je aanvullende behandelingen deelt met je arts. In een aantal ziekenhuizen zijn bovendien poliklinieken of spreekuren ‘integrative oncology’, zoals in het HagaZiekenhuis in Den Haag, Rijnstate Ziekenhuis in Arnhem, Máxima Medisch Centrum in Veldhoven en Isala in Zwolle. Tijdens het spreekuur worden therapieën of middelen die je gebruikt getoetst op drie criteria: is het bewezen en werkzaam? Is het niet bewezen maar veilig? Of is het niet veilig en raden we het af? Belangrijk, want je wilt geen nadelige interacties hebben met een reguliere behandeling. 

Zie ook Complementaire zorg bij kanker op kanker.nl

 

Beeld Alan Caishan

Webinar Complementaire zorg

Naar boven


Ines von Rosenstiel, medisch specialist in ziekenhuis Rijnstate en consulent Integrative Medicine was te gast bij het webinar Complementaire zorg.op 28 april 2023.

Hieronder kun je het webinar terugkijken.

Webinar Complementaire zorg

Bekijk het webinar complementaire zorg van 28 april 2023

Ontmoeten

kom naar één van onze bijeenkomsten