Onderzoek naar nieuwe behandeling tegen lymfeklierkanker en leukemie

Beeld The Yuri Arcurs Collection 23-06-2025 Hematon Nieuws

Wetenschappers in de Verenigde Staten hebben een nieuwe manier ontdekt om ziekmakende kankercellen uit het lichaam te verwijderen. Deze methode zou in de toekomst kunnen helpen bij het behandelen van lymfeklierkanker en leukemie.

‘Het is nog vroeg dag, het gaat nog jaren duren voordat we zeker weten of dit veilig is en effectief genoeg is. Maar als dit werkt, is het een grote doorbraak’, zei hoogleraar hematologie Marie José Kersten (Amsterdam UMC) in een reactie tegen de Volkskrant. Ze duidt op onderzoek waarin Amerikaanse wetenschappers erin zijn geslaagd binnen een paar uur ziekmakende kankercellen uit de bloedsomloop van proefdieren te verwijderen. Ze publiceerden hierover in Science.

Uitschakelen
De nieuwe behandeltechniek lijkt op de bestaande CAR-T-celtherapie, die al in Nederland wordt gebruikt bij DLBCL (een vorm van lymfeklierkanker) en acute lymfatische leukemie. Bij CAR-T-celtherapie worden afweercellen uit het lichaam gehaald, aangepast in een laboratorium en weer teruggegeven aan het lichaam waarna ze kankercellen uitschakelen. Dit is effectief, maar ook duur en tijdrovend.

Wat CAR-T-celtherapie zo duur maakt, is dat eerst dat de immuuncellen (de T-cellen) moeten worden afgenomen. Deze cellen moeten dan in een laboratorium ‘leren’ om de kankercellen te bestrijden. Dat is een tijdrovend en kostbaar, omdat de therapie voor elke patiënt opnieuw moet worden gemaakt.

Extra arm
De nieuwe methode die nu wordt onderzocht bij proefdieren is vergelijkbaar met CAR-T, maar werkt net iets anders: het lichaam leert namelijk zelf om de afweercellen aan te passen. Dit gebeurt met kleine vetbolletjes die een soort genetisch instructiebriefje (mRNA) bevatten. Deze bolletjes worden in het lichaam gespoten en zoeken dan naar T-cellen. Die T-cellen krijgen dan een soort ‘extra arm’ waarmee ze zieke kankercellen kunnen aanvallen.

In proefdieren werkte dit goed: binnen drie uur waren de zieke B-cellen bijna helemaal verdwenen. Dat betekent wel dat het afweersysteem tijdelijk verzwakt was, maar na een tijd konden gezonde B-cellen terugkomen.

Er is nog veel onderzoek nodig om te kijken of deze behandeling echt die doorbraak zal zijn. Toch reageren artsen voorzichtig optimistisch: als het werkt, kan dit een grote stap vooruit zijn in de behandeling van kanker en auto-immuunziekten.