Patiënt heeft behoefte aan huisarts als coach

Beeld: NFK 03-07-2019 Voor meerdere ziektes relevant

Huisartsen kunnen een prominentere rol spelen bij het ondersteunen van kankerpatiënten. Hoewel een ruime meerderheid behoefte heeft aan contact met de huisarts, zegt 1 op de 5 geen contact te hebben gehad met hun huisarts. Ook ervaren de meeste patiënten nog weinig hulp bij het maken van keuzes in hun behandeling.

Dat blijkt uit onderzoek van de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) onder 4.763 (ex-)kankerpatiënten. Daarvan komen er bijna negenhonderd uit de achterban van Hematon.

Behoefte aan huisarts
Zes op de tien patiënten heeft behoefte aan contact met de huisarts. Vooral kort na de diagnose, maar ook tijdens de behandeling. Wel valt op, dat mensen uit de Hematonachterban wat minder dan gemiddeld behoefte hebben aan contact met de huisarts: 55% tegenover 59%. Ook geven ze het contact met de huisarts een iets lager cijfer: een 7, tegenover de 7,4 die alle patiënten samen geven. Hemato-oncologische patiënten merken bijvoorbeeld op dat ‘het zijn pet te boven gaat’ en dat er sprake is van contact met verschillende huisartsen in plaats van één vast aanspreekpunt. Als de huisarts het initiatief tot contact neemt, dan is de waardering over alle patiëntgroepen hoger (8,0) dan wanneer de patiënt zelf het initiatief neemt (7,0).

Gespecialiseerd verpleegkundige
Kankerpatiënten werd dezelfde vragen gesteld over de begeleiding door gespecialiseerd verpleegkundigen. 77% (Hematon-achterban 70%) heeft behoefte aan contact met de gespecialiseerd verpleegkundige en 76% heeft ook daadwerkelijk contact gehad. 1 op de 10 mensen had dat niet, terwijl ze er wel behoefte aan hadden. De algemene waardering voor het contact met de gespecialiseerde verpleegkundige is een 8; onder Hematonleden is dit een 7,7. Hierbij vinden verschillende Hematon-respondenten het ‘lastig dat men niet meer terecht kan bij de verpleegkundige na de [chemo-]therapie’ en is ‘in een follow-up meer contact gewenst’.

Samen Beslissen
Samen Beslissen is belangrijk voor kankerpatiënten. Hierbij kiezen patiënten samen met hun zorgverlener(s) de behandeling die het beste bij hen past. NFK vindt dat de wensen van patiënten uitdrukkelijker meegenomen moeten worden in de uiteindelijke beslissing. In dit proces is een ondersteunende en coachende rol weggelegd voor onder andere de huisarts. Gespecialiseerd verpleegkundigen hebben meer aandacht voor Samen Beslissen dan huisartsen. Echter, ze vragen nog te weinig naar wat voor de patiënt belangrijk is in het leven. En ze geven beperkt aan dat de mening van de patiënt van belang is.

Hou contact
NFK ziet voor beide zorgverleners ruimte voor verbetering. '(Ex-)kankerpatiënten zien duidelijk een ondersteunende rol weggelegd voor de huisarts en gespecialiseerd verpleegkundige bij het maken van keuzes rondom diagnose, behandeling en gevolgen,' zegt directeur-bestuurder van Arja Broenland van NFK. 'Van belang is dat de wensen en voorkeuren van iedere patiënt worden besproken en meegewogen in de te maken keuzes.' NFK roept huisartsen, maar ook gespecialiseerd verpleegkundigen op om vanaf het moment van diagnose contact met de patiënt te houden. 'De patiënt waardeert initiatief door zorgverleners. Wij moedigen hen dan ook aan kankerpatiënten proactief ondersteuning te bieden bij het maken van keuzes', besluit Broenland.

Meer info over het onderzoek vind je in deze handige factsheet.