'Kanker gaat over leven, dat is wat ik geleerd heb'

Fien is het vechterstype. Zo omschrijft ze dat in haar boek Het regent zonnestralen dat ze afgelopen jaar schreef over haar ziekteperiode. Het is intussen zeven jaar geleden dat ze de diagnose lymfklierkanker kreeg.
Ze was al heel lang moe, maar schonk er geen aandacht aan. Ze wilde zó graag in haar eerste baan bij het ANP op een goede plek komen, dat ze alleen daar mee bezig was. Maar voordat ze echt startte bij het ANP, moest ze zich al ziek melden. De huisarts stuurde haar naar de spoedeisende hulp waar ze nog maar net op tijd was; het hartzakje zat vol met vocht, een levensgevaarlijke situatie.
Na maanden tobben met vage klachten kwam de diagnose lymfklierkanker.
Na het horen van de diagnose kanker, hoorde ze niets meer. Een ruis in de verte, wat flarden tekst, het huilen van haar zus. De dokters legden nog wat uit over de behandeling, maar het enige wat Fien kon bedenken was: ‘ik moet hier weg, ik moet mijn werk bellen.’ De chemotherapie, die Fien ‘Operatie Gifbeker’ noemt, ging bijna direct van start.
Alle signalen, zoals hoesten, jeuk, nachtzweten en pijn in haar borst, had ze genegeerd. En dat is iets waarover ze zich na de diagnose enorm schuldig voelde. Dat ze zich zo moe had gevoeld, weet ze aan zichzelf. Ze vond zich een aansteller, zo schrijft ze. Ze dacht dat haar lichaam haar ambitie niet kon bijbenen.
Pas achteraf vroeg ze zich af waarom ze niet beter naar haar lichaam had geluisterd.
‘Ik heb heel veel reacties op het boek ontvangen’, vertelt ze. ‘Dat had ik nooit verwacht. Duizenden mensen hebben erop gereageerd. Het spreekt veel mensen aan. Eigenlijk is het geen boek over kanker, maar een boek over leven. Het zet aan verhalen te delen, om je eigen verhaal te delen. Een luisterend oor is belangrijk. Mijn leven is oprecht een gevecht, vooral met mezelf. De demonen in je hoofd, zoals een kinderwens en een relatie, dienen zich steeds weer aan. Je moet keer op keer bij jezelf blijven en alles een plek geven, ik heb daar nog steeds hulp bij. Maar of je nu kanker hebt gehad of niet, het leven blijft een ‘struggle’, voor iedereen. Het is een kwestie van ondergaan en meebewegen.

Egoïstisch

‘Achteraf was ik best egoïstisch toen ik ziek was. Ik leefde in mijn eigen bubbel. Dat mijn zus zwanger was en blij was met haar eerste kindje, kreeg ik nauwelijks mee. Pas later besefte ik dat het voor haar moeilijk was dat ze dat nauwelijks met mij kon delen. Dat is wat ziekte ook doet, je bent vooral met jezelf bezig. Met overleven.’
Eén keer per half jaar heeft ze nu nog een controle. ‘Twee weken van tevoren heb ik daarvan heel veel stress, maar daarna ben ik weer helemaal blij. Af en toe is het nog wel mis en heb ik hoge leverwaarden en dat geeft ongelooflijk veel spanning. De angst voor lymfklierkanker blijft in mijn hoofd zitten. Stoppen met die controle zal ik dus echt niet doen.’
Inmiddels is ze helemaal ‘terug’. ‘Na het revalideren heb ik steeds meer aangepakt en heb ik mijn studie afgemaakt. Zo gauw ik geen middagslaapje meer nodig had, ging ik aan het werk. Ik kreeg echt veel medewerking. Ik ben bij mijn sollicitatie bij Qmusic er eerlijk over geweest dat ik me misschien wel vaker ziek moest melden. Over mijn werkervaring heb ik wel wat gebluft, hoor! Maar ze wilden me hebben.’
‘Voor de radio-uitzending moet ik vroeg op. Maar daardoor ben ik ook weer vroeg thuis. Als ik wil kan ik altijd daarna rusten. Ik ben nog steeds vaak moe, maar ben wel net zo druk als daarvoor. Ook de mentale dingen kosten tijd. Het accepteren van de onvruchtbaarheid bijvoorbeeld, dat kost moeite. ‘We weten het niet’ is een wond die soms weer wordt opengereten.’

Een belangrijke fysieke en mentale uitdaging was haar deelname aan het survivalprogramma Expeditie Robinson. Ze had bij haar deelname niets gezegd over haar verleden met kanker. Ze wilde niet zielig overkomen. Maar na drie weken stapte ze eruit, het was genoeg. Ze was zes kilo lichter, had een longontsteking en nare infecties aan haar been. ‘Ik had bewezen dat ik dit aankon en dat de kanker mij niet in de weg heeft gestaan.’

Contact

Wat voor Fien tijdens haar ziekte erg belangrijk is geweest, en wat ze ook andere mensen die ziek zijn op het hart wil drukken, is het goede contact met je arts. ‘Mijn dokter is de liefste dokter ter wereld! Ik deel ook mijn mooie momenten met hem. Op een congres voor psychologen dat dit jaar plaatsvindt en dat ik ga presenteren, vertel ik ook over het belang van een goede band met mijn arts. Die maakt dat ik er goed doorheen ga. Wat er ook is, hij is altijd serieus, ook als het niet over kanker gaat.’

Wat ze ook op de kaart wil zetten, is de keuzevrijheid die je hebt als patiënt. ‘Het is belangrijk om te weten dat je als patiënt zelf de keuze hebt hoe je behandeld wilt worden. Bij iedere zorgverlener die je tegenkomt, heb je een stem. Je hebt steeds de keuze in welk ziekenhuis en door welke arts je behandeld wilt worden.’
‘Kanker overleven? Kanker gaat over leven, dat is wat ik geleerd heb. Je kunt niet iedere dag alles uit je leven halen. Soms voel ik me sip en eet ik veel M&M’s. Je moet de balans zoeken. Ik wandel iedere dag, maar heb er niet altijd zin in. Dan zoek ik andere kleine dingen waar ik blij van word. Dat kan mediteren zijn, ook al klinkt dat misschien wel zweverig. Maar daarin vind ik dan weer rust na alle hectiek van het werk en ik heb daarna weer een goed gevoel. Lief zijn voor jezelf is het beste. Ik ben dankbaar voor wat er is.’

_{Hematon magazine voorjaar 2021  |  tekst Femia Bosman  |  beeld Harold van Beele}